In België heeft de Lijst Dedecker een politieke spotprent gemaakt als verkiezingsposter gebaseerd op de stripfiguren Lucky Luke en de vier Daltons. De rechthebbenden konden dit niet waarderen en spande een proces aan, de tekening zou een inbreuk vormen op het auteursrecht. De gedaagden beriepen zich erop dat het hier ging om een toelaatbare parodie. Afgelopen jaar heeft het Hof zich over de zaak gebogen en vastgesteld dat het geen rechtsgeldige parodie was.
In België is de parodie-exceptie in de wet vastgelegd. De parodie moet dan aan een aantal criteria voldoen en een daarvan is dat het kritiek of een contrast moet oproepen met het origineel. In deze prent waren eigenlijk de hoofden van de stripfiguren vervangen door foto’s van de actieve politici. Het hof oordeelde dan ook dat de prent geen kritiek levert op de stripfiguren maar dat er eigenlijk alleen aangehaakt wordt bij het succes van de stripfiguren. Daarnaast wordt de stripheld ongewild in verband gebracht met een bepaalde politieke partij, zodat de parodie-exceptie niet opging. Inbreuk dus. Tot zover het juridische stuk.
In deze zaak werd niet alleen de Lijst Dedecker gedagvaard, maar ook het reclamebureau. De Lijst Dedecker heeft zich als klant laten vrijwaren voor mogelijke inbreuken op auteursrechten van derden en schadevergoeding. En dat mag van het hof, want het reclamebureau is “een professionele dienstverlener, die de bepalingen inzake het auteursrecht kende of minstens moest kennen”.
Het hof formuleert dit als volgt: “Het respecteren van de auteursrechten van derden behoort tot het takenpakket van een professioneel, gemandateerd reclamebureau.” Gevolg, de claim wordt doorgeschoven naar het reclamebureau.
Als deze lijn zich doorzet, is het van levensbelang voor reclamebureaus om klanten/ opdrachtgevers goed te informeren over de gevaren en risico’s van campagnes. De kans is daarbij groot dat de aansprakelijkheid niet alleen beperkt zal blijven tot het auteursrechtelijke stuk, maar dat dit zich zal uitstrekken tot het gehele intellectuele eigendomsrecht (dus ook merkenrecht en modellenrecht). De tijd van klakloos produceren lijkt hiermee definitief verleden tijd. Van belang is daarom bij nieuwe campagnes tijdig te checken of campagnes mogelijk inbreuk maken op bijvoorbeeld merken van derden. (En natuurlijk is dit via Abcor te regelen). Daarnaast is het verstandig klanten correct te adviseren over de mogelijkheid om rechten vast te leggen en te claimen. Of de klant dit dan doet, is zijn eigen verantwoording, maar hiermee wordt dan wel voldaan aan de informatieplicht.
