Het merkenrecht geeft de merkhouder een uniek monopolie op de naam. Maar hoe krijgt u die rechten?
Een handelsnaam is de naam waaronder een bedrijf actief is in de markt. Daarnaast gebruiken bedrijven vaak merken voor bepaalde producten of diensten die ze aanbieden. Bedrijven gebruiken die handelsnaam en de merken om zich in de markt te positioneren. Het is een van de belangrijkste troeven van een bedrijf om waarde te creëren. Voor consumenten is het een herkenbaar teken, een manier om producten en diensten van het ene bedrijf te onderscheiden van die van een ander bedrijf. Het merkenrecht geeft de merkhouder een uniek monopolie op de naam. Maar hoe krijgt u die rechten?
bedenken van een nieuwe naam / nieuw merk
check beschikbaarheid van een nieuwe naam / nieuw merk
monopolie vestigen op gebruik van de naam
Bij het kiezen van een handelsnaam of merknaam zijn er verschillende invalshoeken te overwegen, elk met hun eigen voor- en nadelen:
Een naam gebaseerd op de oprichters, zoals Albert Heijn of Bakkerij Jansen, geef het merk persoonlijke lading. Het nadeel is echter als de oprichter wegvalt de naam de lading niet meer dekt.
Namen zoals Google of Ziggo zijn krachtige merknamen maar vragen meer inspanning om bekendheid op te bouwen. Het nadeel is dat voor de consument direct duidelijk is welke producten of diensten er worden aangeboden. Daardoor zijn de kosten om het merk te introduceren hoger.
Een naam als Lotus of Apollo heeft wel een duidelijke betekenis maar er is geen directe link naar het product. Voordeel is dat zo’n naam de klant wel aan het denken zet. Nadeel is dat vaak veel bedrijven dezelfde naam gebruiken voor andere producten.
Denk aan namen zoals de Keukenconcurrent, waarbij consumenten direct begrijpen wat het bedrijf e bieden heeft. Het nadeel is dat deze namen vaak niet exclusief te beschermen zijn (denk aan concurrenten zoals bijvoorbeeld KeukenComfort en KeukenKampioen).
Namen zoals VitaLinea (gezonde zuivel) of Hero’s B’tween. Deze leggen een link met het product zonder volledig beschrijvend te zijn. Ze geven een bepaald gevoel, maar laten ruimte voor groei. Voordeel: de naam is goed te beschermen, nadeel het duurt wat langer (hogere communicatie kosten) om bekendheid te krijgen.
Vaak komen uit de brainstormsessie diverse namen. Het is belangrijk om eerst onderzoek te doen naar de beschikbaarheid van deze namen.
Het is essentieel om een logische domeinnaam te hebben die beschikbaar is voor marketingdoeleinden. Als de gewenste naam bezet is, check dan of er een combinatie gemaakt kan worden met een generieke term zoals ‘winkel’ of de productnaam ‘car’. Controleer niet alleen de beschikbaarheid van de domeinnaam maar ook of de belangrijke sociale media-accounts nog vrij zijn…
Controleer of de naam mogelijk een verkeerde associatie oproept bij de doelgroep, of dat het een ongewenste betekenis heeft in andere landen (voorbeeld Fiat Croma – Croma is een merk bakboter in Nederland – de auto is een pakje boter). Let ook op de klank en of de naam in het buitenland wel uit te spreken is.
Voorkom conflicten en check of de naam al door andere bedrijven wordt gebruikt, zelfs als het iets anders gespeld is. Raadpleeg bij een bedrijfsnaam altijd eerst het register van de Kamer van Koophandel (kvK) welke handelsnamen daarin zijn vastgelegd. Bedrijven gebruiken daarnaast ook andere namen, dus voer ook een online zoekopdracht uit (bijvoorbeeld via Google) welke bedrijven nog meer deze naam gebruiken.
Laat een grondige controle uitvoeren door een van onze merkenjuristen om te beoordelen of de voorgestelde naam in conflict kan komen met bestaande merken. Merkhouders van oudere, soortgelijke merken kunnen bezwaar maken als er sprake is van verwarring bij vergelijkbare producten of diensten. Gelukkig is niet ieder merk direct een probleem, dat is van heel veel factoren. Dus echt juridisch werk voor onze juristen
Onderzoek wordt gedaan om te anticiperen op mogelijke problemen/ om te voorkomen dat na de kostbare introductie de naam alsnog gewijzigd moet worden.
Gebruik van een merk geeft geen rechten. Alleen als de naam als merk is geregistreerd, kan het bedrijf daarop een monopoly doen. Hoe verloopt deze laatste fase?
Bij een merkaanvraag moet duidelijk worden aangegeven (1) om welk merk het gaat (2) voor welke producten of diensten bescherming wordt geclaimd en (3) in welk gebied. De eerste die een merk registreert, heeft in principe het recht anderen te verbieden vergelijkbare tekens te gebruiken voor dezelfde of soortgelijke producten of diensten.
Na indiening van de aanvraag beoordelen de merkautoriteiten of het merk wel voldoet aan alle wettelijke eisen, zoals onderscheidend vermogen, niet-beschrijvendheid. Daarnaast checken de autoriteiten of de merkenclaim niet te breed is. Vaak zijn generieke termen (bijvoorbeeld advies of logistiek) een probleem. Belangrijk: De merkautoriteiten controleren niet of de merkenclaim klopt, of die overeenkomt met de core-business van een bedrijf! Dat is de verantwoordelijkheid van de aanvrager. Dus juridisch maatwerk, maar dagelijkse kost voor onze merkjuristen.
Als de aanvraag wordt goedgekeurd, wordt het merk gepubliceerd. Oudere merkhouders kunnen dan bezwaar maken als zij menen dat het merk te veel lijkt op hun oudere merk. Als dat terecht is, wordt de aanvraag geweigerd. Bij een conflict proberen onze juristen altijd een oplossing te zoeken, hoe het merk toch te registreren.
Als er geen bezwaren zijn, wordt het merk na ongeveer vier maanden geregistreerd. Een merkregistratie is 10 jaar geldig, maar is daarna verlengbaar voor steeds 10 jaar. Er geldt een gebruiksplicht binnen vijf jaar na de registratie. Niet normaal gebruik van een merk (omdat bijvoorbeeld de merkenclaim niet klopt) kan leiden tot verval van het merk.
Daarnaast zijn er veel malafide bedrijven actief bij de aanvraag en vernieuwingen. Zij bestoken bedrijven met nepfacturen (maar in de kleine regels staat dan dat dit is voor een advertentie in een blaadje in bijvoorbeeld Tadzjikistan). Laat daarom zowel de aanvraag als de vernieuwingen doen door een van onze juristen.
Frambozenweg 109-111
Postbus 2134
2301 CC LEIDEN
Tel: 071-5763116
Fax: 071-5768947
E-mail: info@abcor-ip.com
Bezoekadres Zuid Nederland
Spoorlaan 460
5038 CH TILBURG
Bezoekadres België
Rubensstraat 104/59
TURNHOUT 2300
Abcor is lid van de volgende branche- en kwaliteitsorganisaties: Benelux Vereniging van Merken- en Modellenrecht, International Trademark Association, Vereniging voor Reclamerecht.
